ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ : ਗਰਮੀਆਂ ਦਾ ਮੌਸਮ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੇ ਹੀ ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਸੂਬੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੱਛਰਾਂ ਅਤੇ ਮੱਖੀਆਂ ਤੋਂ ਫੈਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਮੁਹਿੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਮਲੇਰੀਆ, ਡੇਂਗੂ ਅਤੇ ਚਿਕਨਗੁਨੀਆ ਦੇ ਕਹਿਰ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਕਮਰ ਕੱਸ ਲਈ ਹੈ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਫੈਲਣ ਦੇ ਕਾਰਨਾਂ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਦੱਸਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਡੇਂਗੂ ਅਤੇ ਮਲੇਰੀਆ ਫੈਲਣ ਦਾ ਸਿਖਰ ਸਮਾਂ ਜੂਨ ਤੋਂ ਸਤੰਬਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਵਧਦੀ ਗਰਮੀ ਕਾਰਨ ਮੱਖੀਆਂ ਅਤੇ ਮੱਛਰ ਅਕਸਰ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਸਿਰਦਰਦੀ ਬਣਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਐਡਵਾਈਜ਼ਰੀ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਤੋਂ ਹੀ ਜਾਗਰੂਕ ਰਹਿਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਡੇਂਗੂ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੌਰਾਨ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਸੈਂਕੜੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਮਲੇਰੀਆ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਲੱਛਣ
- ਮਲੇਰੀਆ ਦੇ ਲੱਛਣ ਮਾਦਾ ਮੱਛਰ ਦੇ ਕੱਟਣ ਤੋਂ 6-8 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
- ਠੰਡ ਲੱਗਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੁਖਾਰ ਅਤੇ ਬੁਖਾਰ ਉਤਰ ਜਾਣ ‘ਤੇ ਪਸੀਨਾ ਆਉਣਾ।
- ਥਕਾਵਟ, ਸਿਰ ਦਰਦ
- ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦਰਦ, ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਬੇਅਰਾਮੀ
- ਉਲਟੀਆਂ
- ਬੇਹੋਸ਼ੀ
- ਅਨੀਮੀਆ, ਚਮੜੀ ਦਾ ਪੀਲਾ ਰੰਗ
ਰੋਕਥਾਮ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਜਾਂਚ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ
ਡਾ: ਮਨਪ੍ਰੀਤ ਸਿੱਧੂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਇਲਾਕਿਆਂ ‘ਚ ਮਲੇਰੀਆ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਨ ਜਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਇਲਾਕਿਆਂ ‘ਚ ਪਾਈਪਾਂ ਜਾਂ ਨਾਲੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਗੰਦਗੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਦਰੱਖਤ ਅਤੇ ਪੌਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੱਛਰਾਂ ਤੋਂ ਖਾਸ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮੱਛਰਾਂ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਕੁਝ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ:
1. ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਜਾਂ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਾਣੀ ਇਕੱਠਾ ਨਾ ਹੋਣ ਦਿਓ।
2. ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਮੱਛਰ ਮੌਜੂਦ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਤੇ ਬਾਹਰ ਮੱਛਰ ਭਜਾਉਣ ਵਾਲੀ ਦਵਾਈ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰੋ ਜਾਂ ਫੌਗਿੰਗ ਕਰਵਾਓ।
3. ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ-ਸ਼ਾਮ ਪਾਰਕ ਵਿਚ ਖੇਡਣ ਜਾਂ ਸੈਰ ਕਰਨ ਸਮੇਂ ਆਪਣੇ ਹੱਥ-ਪੈਰ ਢੱਕਣ ਵਾਲੇ ਕੱਪੜੇ ਪਾਉਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਚਮੜੀ ‘ਤੇ ਮੱਛਰ ਵਿਰੋਧੀ ਕਰੀਮ ਜਾਂ ਤੇਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
4. ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ, ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮੱਛਰਾਂ ਜਾਂ ਮਲੇਰੀਆ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ, ਆਪਣੀ ਸਿਹਤ ਦਾ ਵਧੇਰੇ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
5. ਲੋੜੀਂਦੇ ਟੀਕੇ ਲਗਵਾਓ।
