ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ : ਸ਼੍ਰੀ ਅਮਰਨਾਥ ਗੁਫਾ 14 ਹਜ਼ਾਰ ਫੁੱਟ ਦੀ ਉਚਾਈ ‘ਤੇ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਘੱਟ ਭੁੱਖ , ਉਲਟੀਆਂ ਜਾਂ ਦਸਤ, ਕਮਜ਼ੋਰੀ, ਹਲਕਾ ਸਿਰ ਦਰਦ, ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਜੇਕਰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਲਾਜ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਇਹ ਇਕ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਰੱਖੋ ਧਿਆਨ
ਯਾਤਰਾ ਤੋਂ ਇਕ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 4 ਤੋਂ 5 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੁਰੋ।
ਯੋਗਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਣਾਯਾਮ ਵਰਗੇ ਅਭਿਆਸਾਂ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰੋ, ਇਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਾਹ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ।
ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਉੱਚਾਈ ‘ਤੇ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਯਾਤਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਡਾਕਟਰ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਓ।
ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਚੜ੍ਹਾਈ ‘ਤੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਚੱਲੋ ਅਤੇ ਸਾਹ ਲੈਣ ਲਈ ਰੁਕੋ। ਉਤਰਦੇ ਸਮੇਂ ਤੇਜ਼ ਨਾ ਚੱਲੋ ਅਤੇ ਥੋੜ੍ਹਾ-ਥੋੜ੍ਹਾ ਰੁਕਦੇ ਰਹੋ।
ਜੇਕਰ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੋਈ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ ਅਤੇ ਦਵਾਈ ਲੈਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਲਾਹ ਲਓ।
ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਪਾਣੀ ਪੀਓ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਿਰ ਦਰਦ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ।
ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੇ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਸ਼ਰਾਈਨ ਬੋਰਡ ਦੁਆਰਾ ਸੁਝਾਏ ਗਏ ਖੁਰਾਕ ਚਾਰਟ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰੋ।
ਬਿਮਾਰੀ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਕਿਸੇ ਵੀ ਯਾਤਰੀ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਡਾਕਟਰੀ ਸਲਾਹ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਨਾ ਕਰੋ।
ਇਹ ਕੰਮ ਜ਼ਰੂਰ ਕਰੋ
ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਉੱਨੀ ਕੱਪੜੇ ਰੱਖੋ ਕਿਉਂਕਿ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਤਾਪਮਾਨ 5 ਡਿਗਰੀ ਤੱਕ ਡਿੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਛੱਤਰੀ, ਵਿੰਡਚੀਟਰ, ਰੇਨਕੋਟ ਅਤੇ ਵਾਟਰਪ੍ਰੂਫ਼ ਜੁੱਤੇ ਜ਼ਰੂਰ ਰੱਖੋ ।
ਆਪਣੇ ਕੱਪੜੇ ਅਤੇ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਵਾਟਰਪ੍ਰੂਫ਼ ਬੈਗ ਵਿੱਚ ਰੱਖੋ ਤਾਂ ਜੋ ਮੌਸਮ ਵਿਗੜਨ ‘ਤੇ ਉਹ ਗਿੱਲੇ ਨਾ ਹੋਣ।
ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੀ ਜੇਬ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਨਾਮ, ਪਤਾ ਅਤੇ ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ ਲਿ ਖਿਆ ਹੋਇਆ ਕਾਗਜ਼ ਦਾ ਇਕ ਪਰਚਾ ਰੱਖੋ।
ਆਪਣਾ ਪਛਾਣ ਪੱਤਰ, ਡਰਾਈਵਿੰਗ ਲਾਇਸੈਂਸ ਅਤੇ ਯਾਤਰਾ ਪਰਮਿਟ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਰੱਖੋ।
ਇਕੱਲੇ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਇਕ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰਾ ਕਰੋ ਅਤੇ ਘੋੜਾ ਗੱਡੀ ਅਤੇ ਖੱਚਰ ਮਾਲਕਾਂ ਨਾਲ ਤੁਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ।
ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਸਮੂਹ ਦਾ ਕੋਈ ਮੈਂਬਰ ਵੱਖ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕਰੋ ਅਤੇ ਯਾਤਰਾ ਕੈਂਪ ਰਾਹੀਂ ਉਸਦੇ ਵੱਖ ਹੋਣ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰੋ।
ਡੋਮੇਲ ਅਤੇ ਚੰਦਨਵਾੜੀ ਦੇ ਗੇਟ ਸਵੇਰੇ 5 ਵਜੇ ਤੋਂ 11 ਵਜੇ ਤੱਕ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਗੇਟ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚੋ। ਗੇਟ ਬੰਦ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ।
ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੀਪੇਡ ਸਿਮ ਕਾਰਡ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਨਗੇ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਾਲਟਾਲ ਅਤੇ ਨੁਵਾਨ ਦੇ ਬੇਸ ਕੈਂਪਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਸਰਗਰਮ ਸਿਮ ਕਾਰਡ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਮਿਲ ਜਾਣਗੇ।
ਇਹ ਕੰਮ ਨਾ ਕਰੋ
ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਾੜੀ ਨਹੀਂ ਪਹਿਨਣੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਲਵਾਰ-ਕਮੀਜ਼, ਪੈਂਟ-ਸ਼ਰਟ ਜਾਂ ਟਰੈਕ ਸੂਟ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
6 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੀਆਂ ਗਰਭਵਤੀ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਯਾਤਰਾ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
13 ਸਾਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ 75 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ।
ਕਿਸੇ ਵੀ ਅਜਿਹੀ ਜਗ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਨਾ ਰੁਕੋ ਜਿੱਥੇ ਰਸਤੇ ‘ਤੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਾ ਨੋਟਿਸ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਟਰੈਕ ‘ਤੇ ਚੱਲਦੇ ਰਹੋ।
ਨੰਗੇ ਪੈਰ ਜਾਂ ਊਨੀ ਕੱਪੜਿਆਂ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਯਾਤਰਾ ਨਾ ਕਰੋ ਕਿਉਂਕਿ ਰਸਤੇ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੇਂ ਵਿਗੜ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸਲੀਪਰ ਨਾ ਵਰਤੋ ਅਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਟ੍ਰੈਕਿੰਗ ਜੁੱਤੀਆਂ ਨਾਲ ਯਾਤਰਾ ਕਰੋ।
ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਸ਼ਾਰਟਕੱਟ ਨਾ ਲਓ, ਇਹ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਖਾਲੀ ਪੇਟ ਯਾਤਰਾ ਨਾ ਕਰੋ। ਇਹ ਸਿਹਤ ਲਈ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੇ ਲਿਫਾਫੇ ਨਾ ਲਿਆਓ। ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਹੈ।
ਗੁਫਾ ਵਿੱਚ ਦਰਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ‘ਤੇ ਸਿੱਕੇ, ਕਰੰਸੀ ਨੋਟ, ਦੁਪੱਟੇ ਅਤੇ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨਾ ਸੁੱਟੋ।
ਗੁਫਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਰਾਤ ਕੱਟਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਨਾ ਬਣਾਓ ਕਿਉਂਕਿ ਮੌਸਮ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੇਂ ਬਦਲ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਪੰਚਤਰਨੀ ਕੈਂਪ ਤੋਂ ਯਾਤਰਾ ਦੁਪਹਿਰ 3 ਵਜੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੁਰੂ ਨਾ ਕਰੋ ਕਿਉਂਕਿ ਗੁਫਾ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਸ਼ਾਮ 6 ਵਜੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।