ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ : ਮਹਾਕੁੰਭ 2025 (Mahakumbha 2025) ਦੌਰਾਨ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਖਾੜਿਆਂ ਵਿੱਚ 7,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਸੰਨਿਆਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਲੈ ਕੇ ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਦੀ ਸੇਵਾ ਅਤੇ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਲਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰਤ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ। ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਬਿਆਨ ਅਨੁਸਾਰ ਜੂਨਾ ਅਖਾੜੇ ਦੇ ਆਚਾਰੀਆ ਮਹਾਮੰਡਲੇਸ਼ਵਰ ਸਵਾਮੀ ਅਵਦੇਸ਼ਾਨੰਦ ਗਿਰੀ, ਸ਼੍ਰੀ ਪੰਚਦਸ਼ਨਾਮ ਅਵਹਾਨਾ ਅਖਾੜੇ ਦੇ ਆਚਾਰੀਆ ਮਹਾਮੰਡਲੇਸ਼ਵਰ ਸਵਾਮੀ ਅਰੁਣ ਗਿਰੀ ਅਤੇ ਵੈਸ਼ਣਵ ਸੰਨਿਆਸੀਆਂ ਦੇ ਧਰਮਾਚਾਰੀਆ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿਚ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਸੰਨਿਆਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਹੈ।
‘ਨਾਗਾ ਸੰਨਿਆਸਿਨੀ’ ਵਜੋਂ 46 ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸ਼ੁਰੂ
ਸ਼੍ਰੀ ਪੰਚਦਸ਼ਨਾਮ ਜੂਨਾ ਅਖਾੜੇ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਡਾ. ਦੇਵਿਆ ਗਿਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਵਾਰ 246 ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ‘ਨਾਗਾ ਸੰਨਿਆਸਿਨੀ’ ਵਜੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। 2019 ਦੇ ਕੁੰਭ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਇਹ ਗਿਣਤੀ 210 ਸੀ, ਜੋ ਇਸ ਵਾਰ ਵਧ ਕੇ 246 ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਦੇਵਿਆ ਗਿਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਵਾਰ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ‘ਚ ਕਈ ਪੜ੍ਹੀਆਂ-ਲਿਖੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜੋ ਇਸ ਬਦਲਾਅ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਮਹਾਕੁੰਭ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਵਧਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ
ਮਹਾਕੁੰਭ ‘ਚ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ‘ਤੇ ਖੋਜ ਕਰ ਰਹੀ ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਰਿਸਰਚ ਵਿਦਿਆਰਥਣ ਇਪਸੀਤਾ ਹੋਲਕਰ ਨੇ ਇਕ ਸਰਵੇਖਣ ‘ਚ ਪਾਇਆ ਕਿ ਮਹਾਕੁੰਭ ‘ਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਹਰ 10 ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ‘ਚੋਂ ਚਾਰ ਔਰਤਾਂ ਸਨ, ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪੌਸ਼ ਪੂਰਨਿਮਾ ਤੋਂ ਬਸੰਤ ਪੰਚਮੀ ਤੱਕ। ਇਸ ਵਾਰ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਉਹ ਸੰਨਿਆਸ ਲੈ ਕੇ ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਲੈ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਕੁੰਭ ਮੇਲੇ ਦਾ ਮਹੱਤਵ
ਕੁੰਭ ਮੇਲਾ 12 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਮਹਾਕੁੰਭ 13 ਜਨਵਰੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਕੁੰਭ ਮੇਲੇ ਦਾ ਨਾ ਸਿਰਫ ਧਾਰਮਿਕ ਮਹੱਤਵ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਇਸ ਦਾ ਇੱਕ ਜੋਤਿਸ਼ ਅਧਾਰ ਵੀ ਹੈ। ਕੁੰਭ ਮੇਲਾ ਹਰਿਦੁਆਰ, ਨਾਸਿਕ, ਪ੍ਰਯਾਗਰਾਜ ਅਤੇ ਉਜੈਨ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਸੰਗਮ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰਨਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
