ਦੇਹਰਾਦੂਨ : ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਤੋਂ ਯੂਨੀਫਾਰਮ ਸਿਵਲ ਕੋਡ (Uniform Civil Code),(ਯੂ.ਸੀ.ਸੀ.) ਲਾਗੂ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਬਦਲ ਜਾਵੇਗਾ। ਵਿਆਹ ਰਜਿਸਟਰ ਕਰਵਾਉਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਗ੍ਰਾਮ ਸਭਾ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਲਈ ਉਸ ਦੀ ਜਾਤ, ਧਰਮ ਜਾਂ ਫਿਰਕੇ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਤਲਾਕ ਦਾ ਇਕਸਾਰ ਕਾਨੂੰਨ ਹੋਵੇਗਾ।
ਹਲਾਲਾ ਵਰਗੀ ਪ੍ਰਥਾ ਹੋਵੇਗੀ ਬੰਦ
ਲੜਕੀਆਂ ਦੇ ਵਿਆਹ ਦੀ ਉਮਰ ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਜਾਤ ਅਤੇ ਧਰਮ ਦੀਆਂ ਹੋਣ, ਇੱਕ ਸਮਾਨ ਹੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਸਾਰੇ ਧਰਮਾਂ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਗੋਦ ਲੈਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੋਵੇਗਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਧਰਮ ਦੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਗੋਦ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕੇਗਾ। ਯੂ.ਸੀ.ਸੀ. ਦੇ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਹਲਾਲਾ ਵਰਗੀ ਪ੍ਰਥਾ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਬਹੁ-ਵਿਆਹ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਵਿਰਸੇ ਵਿੱਚ ਲੜਕੀਆਂ ਨੂੰ ਲੜਕਿਆਂ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹਿੱਸਾ ਮਿਲੇਗਾ।
ਲਿਵ ਇਨ ਰਿਲੇਸ਼ਨਸ਼ਿਪ ਦੀ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਲਾਜ਼ਮੀ
ਜੋੜਿਆਂ ਲਈ ਲਿਵ-ਇਨ ਰਿਲੇਸ਼ਨਸ਼ਿਪ ਨੂੰ ਰਜਿਸਟਰ ਕਰਨਾ ਵੀ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਵੀ ਵਿਆਹੇ ਜੋੜੇ ਦੇ ਬੱਚੇ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਅਧਿਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਣਗੇ। ਅਨੁਸੂਚਿਤ ਕਬੀਲਿਆਂ ਨੂੰ ਯੂ.ਸੀ.ਸੀ. ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਟਰਾਂਸਜੈਂਡਰ, ਪੂਜਾ ਦੇ ਢੰਗਾਂ ਅਤੇ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਬਦਲਾਅ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਹੈ। ਵਰਨਣਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਯੂਨੀਫਾਰਮ ਸਿਵਲ ਕੋਡ ਦੇ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਨਾਲ ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਰਾਜ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ। ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਪੁਸ਼ਕਰ ਸਿੰਘ ਧਾਮੀ ਮੁੱਖ ਸੇਵਾਦਾਰ ਹਾਊਸ ਵਿੱਚ ਕੋਡ ਦੇ ਮੈਨੂਅਲ ਅਤੇ ਪੋਰਟਲ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕਰਨਗੇ।
ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਬਲਾਂ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪ੍ਰਬੰਧ
ਯੂ.ਸੀ.ਸੀ. ਵਿੱਚ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਬਲਾਂ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਤਹਿਤ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਸਿਪਾਹੀ, ਹਵਾਈ ਫੌਜ ਜਾਂ ਨੇਵੀ ਕਿਸੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਹਨ ਤਾਂ ਉਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਧਿਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਵਸੀਅਤ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਵਸੀਅਤ ਲਿਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਦਸਤਖਤ ਜਾਂ ਤਸਦੀਕ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਫਿਰ ਵੀ ਇਹ ਜਾਇਜ਼ ਰਹੇਗਾ। ਸ਼ਰਤ ਇਹ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਇਹ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਹੱਥ ਲਿਖਤ ਸਿਪਾਹੀ ਦੀ ਹੈ।
ਜੇਕਰ 15 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਫ਼ੈਸਲਾ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਵਿਆਹ ਰਜਿਸਟਰਡ ਮੰਨਿਆ ਜਾਵੇਗਾ
ਯੂ.ਸੀ.ਸੀ. ਵਿੱਚ ਵਿਆਹਾਂ ਦੀ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਲਾਜ਼ਮੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਕੱਟ ਆਫ ਤਰੀਕ 27 ਮਾਰਚ 2010 ਰੱਖੀ ਗਈ ਹੈ। ਭਾਵ ਇਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਸਾਰੇ ਵਿਆਹਾਂ ਨੂੰ ਰਜਿਸਟਰਡ ਕਰਵਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਛੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵਿਆਹ ਦੀ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਕਰਵਾਉਣੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਜੇਕਰ ਵਿਆਹ ਦੀ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਲਈ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਅਰਜ਼ੀ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਵਿਆਹ ਦੀ ਅਰਜ਼ੀ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।
