ਲੁਧਿਆਣਾ : ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ ਦੀ ਆਮਦ ਨਾਲ ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਮਠਿਆਈਆਂ ਦੀ ਮੰਗ ਵਧਣ ਲੱਗੀ ਹੈ, ਉਥੇ ਹੀ ਮਿਲਾਵਟਖੋਰ ਵੀ ਸਰਗਰਮ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪਏ ਹਨ ਅਤੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਨਕਲੀ ਖੋਆ ਅਤੇ ਪਨੀਰ ਆਉਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੱਧ ਗਈ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਨਕਲੀ ਮਠਿਆਈਆਂ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਡਿਟਰਜੈਂਟ, ਯੂਰੀਆ, ਰਿਫਾਇੰਡ ਆਇਲ, ਪਾਮ ਆਇਲ, ਐਨੀਮਲ ਫੈਟ, ਹਾਈਡ੍ਰੋਜਨੇਟਿਡ ਆਇਲ ਆਦਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹਨ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਮਿਠਾਈਆਂ ਦਿਲ ਅਤੇ ਜਿਗਰ ਲਈ ਗੰਭੀਰ ਖਤਰਾ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਹਾਇਕ ਫੂਡ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਏ ਰਵਿੰਦਰ ਗਰਗ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮਿਲਾਵਟੀ ਮਠਿਆਈਆਂ ਆਦਿ ਖਾਣ ਨਾਲ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਉਲਟੀਆਂ, ਦਸਤ, ਘਬਰਾਹਟ, ਪੇਟ ਦਰਦ ਜਾਂ ਸੋਜ, ਚਮੜੀ ਦੀ ਪੇਟ ਦਰਦ ਜਾਂ ਸੋਜ ਚਮੜੀ ਦੀ ਐਲਰਜੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਈ ਮਾਮਲਿਆਂ ‘ਚ ਸਾਹ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਸਾਬਕਾ ਸਹਾਇਕ ਫੂਡ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਰਵਿੰਦਰ ਗਰਗ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਮ ਆਦਮੀ ਲਈ ਮਠਿਆਈਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨੀ ਬਹੁਤੀ ਔਖੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਗੂੜ੍ਹੇ ਰੰਗ ਦੀਆਂ ਮਠਿਆਈਆਂ ਜੋ ਛੂਹਣ ‘ਤੇ ਰੰਗ ਛੱਡਦੀਆਂ ਹਨ, ਦਾ ਸੇਵਨ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕੱਚੇ ਰੰਗ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਕੱਪੜੇ ਨੂੰ ਰੰਗਣ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗੁਲਾਬੀ ਰੰਗ ਦੀ ਚਮਕ ਗਲਤ ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਾਰਨ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜੇਕਰ ਖੋਏ ਨੂੰ ਕੁਚਲਣ ‘ਤੇ ਗੇਂਦ ਨਾ ਬਣ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਮਠਿਆਈਆਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਖਰੀਦਣਾ ਚਾਹੀਦਾ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸਵੈ-ਜਾਂਚ ਲਈ, ਤੁਸੀਂ ਮਠਿਆਈਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਦੁੱਧ ਦੀ ਬਦਬੂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਨਾ ਕਿ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੇ ਤੇਲ ਦੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਖੋਏ ਨੂੰ ਹਥੇਲੀ ‘ਤੇ ਰਗੜਨ ‘ਤੇ ਜੇਕਰ ਘਿਓ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਅਸਲੀ ਖੋਇਆ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸ਼ੁੱਧ ਖੋਆ ਮੁਲਾਇਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦਕਿ ਨਕਲੀ ਖੋਆ ਦਾਣੇਦਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਖੋਇਆ ਸੁੱਕਾ ਜਾਂ ਸਖ਼ਤ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਨਾ ਖਰੀਦੋ। ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਜੇਕਰ ਇਸ ਵਿਚ ਆਇਓਡੀਨ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਬੂੰਦਾਂ ਪਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਣ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਰੰਗ ਨੀਲਾ ਜਾਂ ਕਾਲਾ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਸਮਝਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਨਕਲੀ ਹੈ। ਮਠਿਆਈਆਂ ਸਿਰਫ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੁਕਾਨਦਾਰਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਖਰੀਦਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ।
ਸਾਬਕਾ ਸਹਾਇਕ ਫੂਡ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਠਿਆਈ ਖਰੀਦਣ ਮੌਕੇ ਦੁਕਾਨਦਾਰ ਤੋਂ ਬਿੱਲ ਲੈ ਕੇ ਚੈੱਕ ਕਰੋ ਕਿ ਬਿੱਲ ‘ਤੇ ਐੱਫ.ਐੱਸ.ਐੱਸ.ਏ.ਆਈ ਦਾ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਨੰਬਰ ਲਿਖਿਆ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਪੈਕ ਕੀਤੀਆਂ ਮਿਠਾਈਆਂ ‘ਤੇ ਵੀ FSSAI ਪ੍ਰਮਾਣੀਕਰਣ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰੋ।
ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਠਿਆਈਆਂ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ FSSAI ਪੋਰਟਲ ‘ਤੇ ਦੁਕਾਨਦਾਰ ਦੇ ਨਾਮ ਅਤੇ FSSAI ਨੰਬਰ ਦੇ ਨਾਲ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦਰਜ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਕਾਪੀ ਫੂਡ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਨੂੰ ਭੇਜਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕਾਰਵਾਈ ਲਈ ਸਿਵਲ ਸਰਜਨ ਜਾਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਸਿਹਤ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੂੰ ਦੇ ਦਿਓ। ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਫੂਡ ਵਿੰਗ ਸ਼ਾਖਾ ਦੀ ਟੀਮ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਫੂਡ ਸੇਫਟੀ ਅਫਸਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਗੇ, ਉਕਤ ਦੁਕਾਨ ’ਤੇ ਜਾ ਕੇ ਮਠਿਆਈਆਂ ਦੀ ਸੈਂਪਲੰਿਗ ਕਰਕੇ ਲਏ ਗਏ ਸੈਂਪਲਾਂ ਨੂੰ ਜਾਂਚ ਲਈ ਭੇਜੇ ਜਾਣਗੇ।
