ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਜਿੱਥੇ ਟਮਾਟਰ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਅਸਮਾਨ ਨੂੰ ਛੂਹ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਪਿਆਜ਼ ਨੇ ਵੀ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਰੋਂਦੇ ਦੇਖਿਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਹੁਣ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਵੱਡਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲਿਆ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਪਿਆਜ਼ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ‘ਚ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕੇਂਦਰ ਨੇ ਪਿਆਜ਼ ਨੂੰ ਬਫਰ ਸਟਾਕ ‘ਚੋਂ ਕੱਢਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ 2023-24 ਸੀਜ਼ਨ ਲਈ 3 ਲੱਖ ਟਨ ਪਿਆਜ਼ ਬਫਰ ਸਟਾਕ ਵਜੋਂ ਰੱਖੇਗੀ। 2022-23 ਵਿੱਚ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਬਫਰ ਸਟਾਕ ਵਜੋਂ 2.51 ਲੱਖ ਟਨ ਪਿਆਜ਼ ਰੱਖਿਆ ਹੈ।
ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਗਿਆ ਫ਼ੈਸਲਾ
ਜੇਕਰ ਘੱਟ ਸਪਲਾਈ ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਵਾਧਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੰਕਟਕਾਲ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਅਤੇ ਕੀਮਤ ਸਥਿਰਤਾ ਲਈ ਇੱਕ ਬਫਰ ਸਟਾਕ ਬਣਾਈ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਜਨਤਕ ਵੰਡ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਰੋਹਿਤ ਕੁਮਾਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਬੀਤੇ ਦਿਨ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮੰਡੀਕਰਨ ਏਜੰਸੀਆਂ – ਨੈਸ਼ਨਲ ਐਗਰੀਕਲਚਰਲ ਕੋਆਪਰੇਟਿਵ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਆਫ ਇੰਡੀਆ (ਨੈਫੇਡ) ਅਤੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕੋਆਪਰੇਟਿਵ ਕੰਜ਼ਿਊਮਰਸ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਲਿਮਟਿਡ (ਐੱਨ. ਸੀ. ਸੀ. ਐੱਫ.) ਦੇ ਮੈਨੇਜਿੰਗ ਡਾਇਰੈਕਟਰਾਂ ਨਾਲ ਮੀਟਿੰਗ ਕੀਤੀ। ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਸਮਝੌਤੇ ਦੀ ਰੂਪ ਰੇਖਾ ਨੂੰ ਅੰਤਿਮ ਰੂਪ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਨਾਲ ਹੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਰਾਜਾਂ ਜਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾ ਕੇ ਪਿਆਜ਼ ਦੇ ਸਟਾਕ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਪ੍ਰਚੂਨ ਕੀਮਤਾਂ ਆਲ-ਭਾਰਤੀ ਔਸਤ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਜਿੱਥੇ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਅਤੇ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਦੀ ਦਰ ਥ੍ਰੈਸ਼ਹੋਲਡ ਪੱਧਰ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਹੈ।
ਪ੍ਰਚੂਨ ਵਿਕਰੀ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦਾ ਵੀ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਖੁਰਾਕ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀ ਤਰਫੋਂ, ਅੱਜ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਈ-ਕਾਮਰਸ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ‘ਤੇ ਈ-ਨਿਲਾਮੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਚੂਨ ਵਿਕਰੀ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਨਿਪਟਾਰੇ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦਾ ਵੀ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕਿਫਾਇਤੀ ਕੀਮਤਾਂ ‘ਤੇ ਪਿਆਜ਼ ਉਪਲਬਧ ਕਰਾਉਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ‘ਨਿਪਟਾਰੇ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਅਤੇ ਗਤੀ’ ਨੂੰ ਕੀਮਤਾਂ ਅਤੇ ਉਪਲਬਧਤਾ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਨਾਲ ਵੀ ਐਡਜਸਟ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਰੀਲੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮਾਰਕੀਟ ਨਿਪਟਾਰੇ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਪਭੋਗਤਾ ਸਹਿਕਾਰਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਚੂਨ ਦੁਕਾਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਰਿਆਇਤੀ ਦਰਾਂ ‘ਤੇ ਵਿਕਰੀ ਲਈ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਵੀ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਖੁਰਾਕ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, “ਪਿਛਲੇ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪਿਆਜ਼ ਦਾ ਬਫਰ ਆਕਾਰ ਤਿੰਨ ਗੁਣਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। 2020-21 ਵਿੱਚ 1.00 ਲੱਖ ਮੀਟਰਕ ਟਨ ਤੋਂ 2023-24 ਵਿੱਚ 3.00 ਲੱਖ ਮੀਟਰਕ ਟਨ ਹੋ ਗਿਆ। ਪਿਆਜ਼ ਦੇ ਬਫਰ ਨੇ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕਿਫਾਇਤੀ ਕੀਮਤਾਂ ‘ਤੇ ਪਿਆਜ਼ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਅਤੇ ਕੀਮਤ ਸਥਿਰਤਾ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ।
ਹਾੜੀ ਦੇ ਪਿਆਜ਼ ਦੀ ਕਟਾਈ ਅਪ੍ਰੈਲ-ਜੂਨ ਦੌਰਾਨ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਿਆਜ਼ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਦਾ 65 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਬਣਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਕਤੂਬਰ-ਨਵੰਬਰ ਵਿੱਚ ਸਾਉਣੀ ਦੀ ਫਸਲ ਦੀ ਕਟਾਈ ਹੋਣ ਤੱਕ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਖਰੀਦੇ ਗਏ ਸਟਾਕ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਲੀਨ ਸਪਲਾਈ ਸੀਜ਼ਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰਚੂਨ ਦੁਕਾਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੂੰ ਸਪਲਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਮਾਰਕੀਟ ਵਿਕਰੀ ਰਾਹੀਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।